Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi
Abbreviation: JEPS | ISSN (Online): 2757-7600 | DOI: 10.29329/jeps

Orjinal Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi 2020, Cil. 1(1) 19-34

Üniversite Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Değer Yönelimlerinin Demokratik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi

Emine Merve Uslu

ss. 19 - 34   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jeps.2020.284.2

Yayın tarihi: Ocak 19, 2021  |   Okunma Sayısı: 248  |  İndirilme Sayısı: 430


Özet

Araştırmanın temel amacı üniversite öğrencilerinin değer yönelimlerini belirlemek ve değer yönelimlerinin demokratik tutumlarına etkisinin incelenerek değer yönelimleri ile demokratik tutumlarının farklı değişkenler açısından değerlendirilmesidir. Ülkemizde değer yönelimleri ve demokratik tutumları arasındaki ilişkiyi ele alan çalışmaya rastlanmamıştır. Öğrencilerin hangi değerleri daha önemli bulduğu ve bu değerlerin demokratik tutum ile ilişkisini incelenmesi demokratik tutum kazandırma sürecinde önemli olduğu düşünülmektedir.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Yerel Yönetimler, İşletme Yönetimi, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, Çocuk Bakımı ve Gençlik Hizmetleri bölümlerinde öğrenim gören 300 öğrenci örneklem grubuna dâhil edilmiştir. Veri toplamak için Kuşdil ve Kağıtçıbaşı (2000) tarafından Türkçeye uyarlanan “Schwartz Değerler Ölçeği”, öğrencilerin demokratik tutumlarını belirlemek için Gözütok (1995) tarafından geliştirilen “Demokratik Tutum Ölçeği” uygulanmıştır. T- Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova), parametrik olmayan ölçümler için Kruskall Wallis H Testi Pearshon Momentler Çarpımı Korelasyon analizlerinin kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre örneklem grubunun değer sıralaması “Evrensellik, Özyönelim, İyilikseverlik, Güvenlik, Uyarılım, Uyum-İtaat, Başarı, Hazcılık, Geleneksellik, Güç” şeklindedir. Araştırmada demokratik tutum ile değer yönelimlerinin tüm boyutlarında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin öğrenim gördükleri bölüm ve mezun oldukları lise türüne göre değer yönelimleri ve demokratik tutumlarında anlamlı bir şekilde farklılaştığı; cinsiyet türüne ve öğrenim şekline göre anlamlı fark bulunmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Değer Yönelimleri, Üniversite Öğrencileri, Demokratik Tutum, Değer


Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 6th edition
Uslu, E.M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Değer Yönelimlerinin Demokratik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi . Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi, 1(1), 19-34. doi: 10.29329/jeps.2020.284.2

Harvard
Uslu, E. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Değer Yönelimlerinin Demokratik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi . Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi, 1(1), pp. 19-34.

Chicago 16th edition
Uslu, Emine Merve (2020). "Üniversite Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Değer Yönelimlerinin Demokratik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi ". Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi 1 (1):19-34. doi:10.29329/jeps.2020.284.2.

Kaynakça
  1. Arslan, M., Tunç, E. (2013). İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimlerindeki Farklılaşmalar. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 7-39. [Google Scholar]
  2.                    Bolay, Süleyman H. (2009); Felsefe Doktrinleri ve Terimleri Sözlüğü (10.Baskı), Ankara: Nobel. [Google Scholar]
  3. Büyükkaragöz S. ; Kesici, Ş. (1996) Öğretmenlerin Hoşgörü ve Demokratik Tutumları. Eğitim Yönetimi 2(3), 353-365 [Google Scholar]
  4. Çalışkur, A., Demirhan, A., ve  Bozkurt, S. (2012).  Değerlerin Belirli Meslek Alanları ve Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 219-236. [Google Scholar]
  5. Çileli, M., & Tezer, E. (1998). Life and value orientations of Turkish university students. Adolescence, 33(129), 219–224. [Google Scholar]
  6. Dilmaç, B., Bozeyikli, H., Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen Adaylarının Değer Algılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 69-91. [Google Scholar]
  7. Doğanay, D, Sarı, A. (2004). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerine Temel Demokratik Değerlerin Kazandırılma Düzeyi ve Bu Değerlerin Kazandırılması Sürecinde Açık ve Örtük Programın Etkilerinin Karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 39 (39), 356-383. [Google Scholar]
  8. Doğan, M . (2018). Ergenlerin Değer Yönelimleri ve Değer Yönelimlerinin İnternet Bağımlılığıyla İlişkisinin İncelenmesi. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (10), 263-285. DOI: 10.20860/ijoses.475240  [Google Scholar]
  9. Dollinger,  S.  J.,  Philip A. B., & Nathaniel W. G.  (2007). Creativity  and  values. Creativity Research Journal, 19 (23), 91-103. [Google Scholar]
  10. Fichter, J. (2019). Sosyoloji nedir? (Çev. N. Çelebi). (4. Baskı). Ankara: Anı Yayınları. [Google Scholar]
  11. Genç, S.Z, ; Kalafat, T. (2007) Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları ile Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2(22), 10-22. [Google Scholar]
  12. Gözütok, F. D. (1995). Öğretmenlerin demokratik tutumları. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları. [Google Scholar]
  13. Halstead,  J.M.(1996).  Values  and  values  education  in  schools.  J. M. Halsted, M.J.  Taylor (Eds). RoutledgeFalmer: New York. [Google Scholar]
  14. Halstead, J. M. ve Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: a review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202. [Google Scholar]
  15. Hotaman D (2010) Demokratik Eğitim: Demokratik Bir Eğitim Programı. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1): 29-42. [Google Scholar]
  16. Karadağ, E., Baloğlu, N. & Yalçınkayalar, P. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretmenler tarafından algılanan demokratik tutumları ile öğretmenlerin demokratik değerleri üzerine ilişkisel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 4 (12), 65-82. [Google Scholar]
  17. Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi.(18. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  18. Kuşdil, M. E. ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerin değer yönelimleri ve Schwartz Değer Kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 45, 59-76. [Google Scholar]
  19. Lindeman, M.& Verkasalo, M. (2005). Measuring values with the short Schwartz’s values survey. Journal of Personality Assessment, 85, 170-178. [Google Scholar]
  20.                    Mehmedoğlu, A. U. (2006). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin değer yönelimleri ve dindarlık değer ilişkisi: M. Ü. İlahiyat Fakültesi örneği. M. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30, 133-167. [Google Scholar]
  21.                     Myyry, L. & Helkama, K. (2001); University students value priporities and emotional empathy. Educational Psychology, 20 (1), 26. [Google Scholar]
  22. Özensel, E. (2003). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 217-239. [Google Scholar]
  23. Özmete, E. (2007). Effect gender on the value perception of the young: A case analysis. College Student Journal, 41(4), 859-871 [Google Scholar]
  24. Öztürk, B. (2015). Öğretmenlerin Okul Yöneticilerinin Demokratik Tutum ve Davranışlara İlişkin Görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep. [Google Scholar]
  25. Paul, S. (2017). Value orientation in higher education: problems and prospects from sustainable development perspectives. International Journal of Social Science, 6(1), 31-38. [Google Scholar]
  26. Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press. [Google Scholar]
  27. Sarı, E. (2005). Öğretmen adaylarının değer tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 73-88. [Google Scholar]
  28. Sarıcı-Bulut, S. (2012). Gazi Eğitim Fakültesi öğrencilerinin değer yönelimleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(3), 216-238. [Google Scholar]
  29. Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values, theoretical advances and  empirical  tests  in 20  countries.  İn M. P. Zanna (Ed.), Advances  in  experimental social physichology, 25 ,1-65. New York. Academic Press. [Google Scholar]
  30. Türkbay, R. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Demokratik Tutum ve Değerleri Üzerine Bir Araştırma: Pamukkale Üniversitesi Örneği. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli. [Google Scholar]
  31. Vatandaş, C. (2007). Toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rollerinin algılanışı. Sosyoloji Konferansları Dergisi, 35, 29-56. [Google Scholar]
  32. Yağcı, H. (2006). Ortaöğretim öğrencilerinin değer yönelimleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  33. Yapıcı, A. & Zengin, Z. S. (2003). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin değer tercih sıralamaları üzerine psikolojik bir araştırma: Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, I (4), 173-206. [Google Scholar]
  34. Yılmaz, E. (2009). Öğretmenlerin Değer Tercihlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi 7(17), 109-128. [Google Scholar]