Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi
Abbreviation: JEPS | ISSN (Online): 2757-7600 | DOI: 10.29329/jeps

Orjinal Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi 2020, Cil. 1(1) 1-18

Türkçe Öğretmeni Adaylarının Ekran Okuma Öz Yeterlik Algılarının İncelenmesi

Beril Ceylan & Göksu Çiçekli Koç

ss. 1 - 18   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jeps.2020.284.1

Yayın tarihi: Ocak 19, 2021  |   Okunma Sayısı: 330  |  İndirilme Sayısı: 487

PDF İndir

Özet

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının ekran okuma öz yeterlik algı düzeylerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, internet kullanım sıklığı, internet erişim noktaları, mobil araç kullanımı, sosyal medya kullanım ve sosyal medya kullanım sıklığı değişkenleri açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesidir. Tarama modeline göre desenlenen bu çalışmada, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi seçilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği lisans programında öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmaya 100’ü kadın, 61’i erkek toplam 161 öğretmen adayı katılmıştır.  Araştırmada Ulu (2018) tarafından geliştirilen “Ekran Okuma Öz Yeterlik Algı Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışma için demografik bilgiler kişisel bilgi formu ile toplanmıştır. Uygulama, 2019-2020 bahar yarıyılında gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğretmen adaylarının ekran okuma öz yeterlik algı düzeylerinin orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının ekran okuma öz yeterlik algılarının internet, sosyal medya ve mobil araç kullanımlarından ve cinsiyetten etkilenmediği p=0.05 düzeyinde anlamlı bir farklılığın olmadığı gözlenmiştir. Buna ek olarak sınıf düzeyi açısından gruplar arasında 4. sınıflarla 3. sınıflar arasında 4. sınıflar lehine p=0.05 düzeyinde anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Bu bulgulara dayanarak öğrencilerin ekran okuma öz yeterlik algılarında erişim yollarının ve araçlarının önemli bir faktör olmadığı söylenebilir. Alan yazındaki örneklerine bakıldığında, öğretmen adaylarının ekran okuma öz yeterliklerinin mobil araç kullanım durumu ve cinsiyet açısından farklılaştığı görülmektedir. Bu durum, mobil araçların ve sosyal medya alanlarının, kişinin günlük yaşamının bir parçası olmasından kaynaklanmış olabilir. Elde edilen bulguların, alan yazına, ekran okuma öz yeterlik algısını etkileyen değişkenlerin belirlenmesinde ve model tasarımlarında katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmada veri toplama aracı olarak ölçek kullanılmıştır, farklı araştırmalarda görüşme ile desteklenebilir. Öğretmen adaylarının ekran okuma becerilerinin lisans programlarında yer alan dersler içerisinde desteklenmesi sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler: Ekran okuma öz yeterlik algısı, Tarama, Türkçe eğitimi, Türkçe öğretmeni adayı

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 6th edition
Ceylan, B. & Koc, G.C. (2020). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Ekran Okuma Öz Yeterlik Algılarının İncelenmesi . Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi, 1(1), 1-18. doi: 10.29329/jeps.2020.284.1

Harvard
Ceylan, B. and Koc, G. (2020). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Ekran Okuma Öz Yeterlik Algılarının İncelenmesi . Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi, 1(1), pp. 1-18.

Chicago 16th edition
Ceylan, Beril and Goksu Cicekli Koc (2020). "Türkçe Öğretmeni Adaylarının Ekran Okuma Öz Yeterlik Algılarının İncelenmesi ". Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi 1 (1):1-18. doi:10.29329/jeps.2020.284.1.
Kaynakça
  1. Akkaya, N. ve Çıvğın, H. (2020). Dijital okuma öz yeterlilik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Güneş, F. ve Işık, A. D. (Ed.), Girişimcilik ve yenilikçilik (s. 20-29) içinde. Ankara: Sınırsız Eğitim ve Araştırma Derneği Yayınları. [Google Scholar]
  2. Altun, A. (2003). E-okuryazarlık. Millî Eğitim Dergisi, 158, 1-9. [Google Scholar]
  3. Aydemir, Z., Öztürk, E. ve Horzum, M. B. (2013). Ekrandan okumanın beşinci sınıf öğrencilerinin bilgilendirici ve öyküleyici metin türünde okuduğunu anlama düzeylerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13, 2263-2276. [Google Scholar]
  4. Aydoğan, D. (2014). Romanda dijitalleşme: E-kitap. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 4 (4), 16-32. [Google Scholar]
  5. Azizoğlu, İ. A. ve Okur, A. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının ekrandan okumaya yönelik metaforik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46, 1-21. [Google Scholar]
  6. Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlık ve ilgileri üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  7. Başaran, M. (2014). 4. sınıf seviyesinde ekrandan ve kâğıttan okumanın okuduğunu anlama, okuma hızı ve metne karşı geliştirilen tutum üzerindeki etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2), 248-268. [Google Scholar]
  8. Baştuğ M. ve Keskin H. K. (2012). Okuma becerilerinin okuma ortamı açısından karşılaştırılması: Ekran mı kâğıt mı? Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (3), 73-83. [Google Scholar]
  9. Baturalkız, Ç. (2018). Basılı ve dijital ortamlarda ortaokul öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya. [Google Scholar]
  10. Bulut, B. ve Karasakaloğlu, N. (2019). Öğretmen adaylarının dijital okuma eğilimleri ile okuma ilgileri arasındaki ilişki. Babaoğlan Çelik E., Kıral, E. ve Çilek, A. (Ed.), Eğitim araştırmaları-2019 (s. 136-147) içinde. Ankara: Eyuder Yayınları. [Google Scholar]
  11. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. [Google Scholar]
  12. Çelik, T. (2015). Öğrencilerin e-kitap okuma tutumlarının incelenmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10 (3), 271-284. [Google Scholar]
  13. Çifci, M. (2013). Açıklamalı okuma terimleri sözlüğü. Uşak: Elik Yayınları. [Google Scholar]
  14. Dağtaş, A. (2013). Öğretmenlerin basılı sayfa ve ekrandan okuma tercihleri ile eğitimde elektronik metin kullanımına yönelik görüşleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (3), 137-161. [Google Scholar]
  15. Dündar, H. ve Akçayır, M. (2012). Tablet vs. paper: The effect on learners' reading performance. International Electronic Journal of Elementary Education, 4 (3).441-450. [Google Scholar]
  16. Duran, E. ve Alevli, O. (2014). Ekrandan okumanın sekizinci sınıf öğrencilerinde anlamaya etkisi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 2 (1), 1-11. [Google Scholar]
  17. Duran, E. ve Dolaylar Özkul, İ. (2015). Ekran okuryazarlığının gelişimi ve geleceğine yönelik tahminler. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (4), 281-296 [Google Scholar]
  18. Duran, E. ve Ertuğrul, B. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin elektronik ders kitaplarına yönelik görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10 (2), 347-365. [Google Scholar]
  19. Elkatmış, M. (2015). Kağıttan ekrana: ekran okuma. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (18), 1-15. [Google Scholar]
  20. Elkatmış, M. (2018). Sınıf öğretmenlerinin ekran okumaya yönelik görüşleri. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD), 8 (1), 203-222. [Google Scholar]
  21. Ercan, A, N. ve Ateş, M. (2015). Ekrandan okuma ile kâğıttan okumanın anlama düzeyi açısından karşılaştırılması. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10 (7), 395-406. [Google Scholar]
  22. Ertem, İ. S. (2010) The effect of electronic storybooks on struggling fourthgraders’ reading comprehension. The Turkish Online Journal of Education Technology, 9 (4), 140-155. [Google Scholar]
  23. Esmer, B. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının elektronik ortamlarda okuma becerilerinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).  Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  24. Gömleksiz, M. N., Kan, A. Ü. ve Fidan, E. K. (2013). Öğretmen adaylarının ekran okuma özyeterlik düzeylerine ilişkin görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15 (2), 138-159. [Google Scholar]
  25. Güneş, F. (2010). Öğrencilerde ekran okuma ve ekranik düşünme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (14), 1-20. [Google Scholar]
  26. Güneş, F. (2016). Kâğıttan ekrana okuma alanındaki gelişmeler. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi / Bartın Unversity Journal of Faculty of Education, 5 (1), 1-18, Bartın.Doi:10.14686/ buefad.v5i1.5000155474 [Google Scholar]
  27. Güneş, F. ve Susar Kırmızı, F. (2014). E-kitap okumaya yönelik tutum ölçeğinin (EKOT) geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 196-212. [Google Scholar]
  28. Horzum, M. B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36 (159), 56-68. [Google Scholar]
  29. Işık, A. D. (2013). Elektronik kitapların eğitimde kullanılabilirliği. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (2), 395- 411. [Google Scholar]
  30. Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  31. Kuru, O. (2018). Sınıf öğretmenliği 3. sınıf öğrencilerinin kâğıttan ve ekrandan okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2), 36-52. DOI: 10.17679/inuefd.323135 [Google Scholar]
  32. Kuru, O., Kaşkaya, A. ve Calp Ş., (2017). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin kağıttan ve ekrandan okuduğunu anlama becerilerinin sınanması; öğretmen ve öğrenci görüşleri.  Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (13), 70-84. [Google Scholar]
  33. Lemken, B. (1999). E-Book the missing link between paper and screen. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.46.5481&rep=rep1&type=pdf [Google Scholar]
  34. Macit. İ ve Demir M.K. (2016). Dördüncü sınıf öğrencilerinin ekran okuma becerilerinin değerlendirilmesi. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11 (3), 1647-1664. [Google Scholar]
  35. Maden, A. (2019, Haziran). Ortaokul öğrencilerinin e-okuma alışkanlıklarının incelenmesi. 2nd International Congress On New Horizons In Education And Social Sciences (ICES-2019)’da sunulan bildiri, İstanbul. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/745214 [Google Scholar]
  36. Maden, S. (2012). Ekran okuma türleri ve Türkçe öğretmeni adaylarının ekran okumaya yönelik görüşleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1 (3), 1-16. [Google Scholar]
  37. Maden, S. (2018). Digital reading habits of pre-service Turkish language teachers. South African Journal of Education, 38 (2), 1-12. [Google Scholar]
  38. Maden, S. ve Maden, A. (2016).  Ortaöğretim öğrencilerinin ekran okumaya yönelik tutumları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5 (3), 1305-1319. [Google Scholar]
  39. Nichols, M. (2016). Reading and studying on the screen: An overview of literature towards good learning design practice. Journal of Open, Flexible and Distance Learning, 20 (1), 33-43. [Google Scholar]
  40. Odabaş, H., Odabaş Z. Y. ve Sevmez, H. (2018). Üniversite öğrencilerinde dijital / e-kitap okuma kültürü: Selçuk Üniversitesi örneği. DTCF Dergisi, 58 (1), 139-171. [Google Scholar]
  41. Orhan, F. ve Akkoyunlu, B. (2004). İlköğretim öğrencilerinin internet kullanımları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 107-116. [Google Scholar]
  42. Özdemir, H. (2019). 10-11 yaş çocuklarda fiziksel etkinlik kartları ve oyun konsollu hareket etkinliklerinin dikkat, ekran ve kağıt okuma performansı üzerine etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  43. Özen, M. ve Ertem, İ. S. (2014). Metinleri ekrandan okumanın anlam kurma üzerine etkisi. The Journal of Academic Social Science Studies, 24, 319-350. [Google Scholar]
  44. Soyuçok, M. ve Mazman Akar, S. C. (2018). Ortaokul öğrencilerinin ekran okumaya karşı tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 3 (2), 17-30. [Google Scholar]
  45. Tiryaki, E. N. ve Karakuş, O. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital uygulama ile okuduğunu anlama becerisinin incelenmesi. İleri Eğitim Çalışmaları Dergisi, 1 (1), 1-11. [Google Scholar]
  46. Ulu, H. (2018). Ekran okuma öz yeterlik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6 (1), 148- 165. [Google Scholar]
  47. Ulu, H. ve Ulusoy, M. (2018). Ekran okumada bir yol: Ağ araştırmasına dayalı öğretim yoluyla dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6 (3), 591-635. [Google Scholar]
  48. Ulu, H. ve Zelzele, E. B. (2018). Öğretmen adaylarının ekran okuma öz yeterlik algılarının incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7 (4), 2608-2628. [Google Scholar]
  49. Yaman, H. ve Dağtaş, A. (2013a). Ekrandan okumanın okumaya yönelik tutuma etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9 (4), 314-333. [Google Scholar]
  50. Yaman, H. ve Dağtaş, A. (2013b). Ekrandan okumanın Türkçe dersine yönelik tutuma etkisi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (7), 1233-1250. [Google Scholar]
  51. Yıldırım, G., Karaman, S., Çelik, E. and Esgice, M. (2011, Eylül). E-kitap okuyucuların kullanım deneyimlerine yönelik alanyazın incelemesi. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium’da sunulan bildiri, Fırat Üniversitesi, Elazığ. Erişim adresi: http://web.firat.edu.tr/icits2011/icits2011ProceedingBook.pdf [Google Scholar]
Meta
Cil. 1 (1)
İndir
Metric
Geçmiş
Benzer

Cilt 1 Sayı 1

Aralık 2020

Tüm Makaleler
Copyright © 2012 - 2024 Eğitim Felsefesi ve Sosyolojisi Dergisi.
Pen Academic Publishing is a trademark of THDSoft.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY-NC-ND
Electronic Journal Management System. This software was developed in Türkiye. ejournal.gen.tr
Pen Academic Publishing General Publication Policy: